-
Toplum ve Yaşam
Eşitsizliği Ölçmek İçin Gini’yi Unutun, Palma Oranlarını Öğrenin
Gelir eşitsizliğini ölçme yöntemimiz değişiyor. Yıllarca Gini katsayısı adı verilen karmaşık bir metriğe güvendikten sonra, bazı ekonomistler bir toplumdaki zengin ve fakir arasındaki farkı ölçen Palma oranını benimsememiz gerektiğini savunuyorlar. Bir ülkedeki eşitsizlik genellikle, nüfus kesimine göre toplam servetin veya…
-
Mühendislik ve Teknoloji
Sanal Olarak Gezebileceğiniz 10 Bilim ve Teknoloji Müzesi
Müzeler bilimin ve anlayışın kaleleridir fakat tüm bilim müzeleri doğal olarak bir değildir. Bazı müzeler büyüklükleri ile bazıları ise sergilerinin kalitesi ile diğerlerinden ayrılırlar. Neyse ki dijital bir dünyada yaşıyoruz. Bu sayede bu müzelerin birçoğunu günümüzde sanal turlar yardımıyla da…
-
Eğitim Bilimleri
Okuma Yazma Öğrenme Hızı Zeka Göstergesi Değil
Çocuğunuzun, ‘okuma ve yazmaya geçmesi’ hatta bunu diğer akranlarından önce yapması, bir zeka ve başarı göstergesi olamaz. İlk okuma ve yazma öğretimi, planlı ve programlı bir süreçtir. Büyük bir yanlış anlaşılmayı, yani geniş çevrelerce ‘sınav ya da başarı göstergesi’ gibi…
-
Kimya
Bu Yeşil Kitaplar Zehirlidir Ve Yakınınızdaki Bir Rafta Olabilir
Bazıları, Umberto Eco’nun 1980 tarihli Gülün Adı adlı romanının olay örgüsünde hayati bir rol oynayan Aristoteles’in ölümcül kitabını hatırlayabilir. Çılgın bir keşiş tarafından zehirlenen kitabı okuyan ve zehirli sayfaları çevirirken parmaklarını yalayan tüm kişiler sonunda ölür. Gerçekte böyle bir şey…
-
Astronomi
Dünya’nın Dönme Hızı Artıyor? Nedeni İse Henüz Belirsiz
Tarih boyunca insanlar bir günü Dünya’nın kendi etrafında dönüşünü tamamladığı 24 saat olarak kabul etti. Öte yandan nedeni tam olarak bilinmese de son yıllarda Dünya’nın kendi etrafındaki dönüş hızının arttığı tespit edildi. Geçtiğimiz günlerde, bilim insanları dönme hızını ölçmek için…
-
Tıp ve Sağlık
Aromaterapi Nedir? Uçucu Yağlar Sağlığımızı İyileştirir mi?
Medeniyetin başlangıcından bu yana insanlar sağlık için bitkileri kullandılar. Günümüzde de fiziksel veya psikolojik sağlığı iyileştirmek için uçucu yağların kullanımına yeniden büyük ilgi var. Günümüzde bir çok kişi uçucu yağların ve aromaterapinin sağlığa faydalı olduğuna inanıyor. Uçucu yağlar, baş ağrısından…
-
Biyoloji ve Coğrafya
Phaistos Diski: Arkeolojinin En Büyük Gizemlerinden Biri
Phaistos Diski arkeolojik buluntuların en esrarengizlerinden biridir. Yapım amacı, kökenleri, hatta nasıl yapıldığı bilim dünyası tarafından hararetli bir biçimde tartışılmaktadır. Geçtiğimiz günlerde yapılan bir açıklamada araştırmacılar Phaistos Diskinin gizeminin “yüzde 99 oranında çözüldüğünü dile getirdiler. Bu diskin gizemini çözmek bilim…
-
Biyoloji ve Coğrafya
Mikroplar Sandığımızdan Daha Akıllı
Dünya üzerindeki türlerin büyük çoğunluğu tek hücreli, bir çoğunun da daha adı bile mevcut değil. Ancak bilinenler üzerinde yapılan çalışmalar bazı türlerin dikkate değer yetenekler sergilediğini gösteriyor. Bizi en şaşırtan ise mikroplar. Mikroplar zeka ürünüymüş gibi görünen çeşitli davranışlar sergilese…
-
Sorular ve Bulmacalar
Bir Havaalanında Ayakkabınızı Bağlamak İçin En İyi Yer Neresidir?
Kim demiş matematik işe yaramaz diye? İşte size hayatınızı kolaylaştıracak bir problem. Diyelim ki izninizi ayarladınız, kış boyunca biriktirdiğiniz paraya uygun bir otelle anlaştınız, valizinizi hazırladınız ve yolculuğunuza başlamak için hava limanına ulaştınız. Şimdi güvenlikten kapınıza doğru yürüyorsunuz. Bu hava…
-
Mühendislik ve Teknoloji
Analog Televizyonlarda 37. Kanal Neden Yoktur?
Netflix ve Youtube’un hayatımıza girmediği zamanlarda can sıkıntısını gidermek için kullandığımız yegane araç küçük ekranlı analog televizyonlardı.* Anteni ayarlayıp kanallar arasında düğmelere basarak dolaştığımız zamanlarda ilginç bir durum vardı. Kanallar arasında gezinirken 36. kanal ile 38. kanal arasında statik olarak…
-
Sinirbilim
Bir Kaza Sırasında Neden Olan Biteni Ağır Çekimde Hissederiz?
Hepimiz sıkıldığımızda zamanın yavaş geçtiğini ya da tam tersi durumlarda zamanın hızlandığını deneyimlemişizdir. Sonuçta bu süreçler dahilinde değişen elbette zaman değil daha ziyade bizim zaman algımızdır. Aslında benzer bir zaman algısı değişimini bir tehlike ya da kaza anında da hissederiz.…
-
Biyoloji ve Coğrafya
Amerika’yı Gösteren Piri Reis Haritası İle İlgili İddialar Nelerdir?
Amerika kıtalarını gösteren ve bugüne ulaşmış en eski haritalardan biri olan Piri Reis haritası, 1929’da İstanbul’daki Topkapı Sarayı’nda çalışan tarihçiler onu bir moloz yığınının arasında bulduklarında gün ışığına çıktı. Harita bugün Topkapı Sarayı Kütüphanesinde bulunmaktadır. 1513 yılından kalma bu harita,…
-
Mühendislik ve Teknoloji
Rüzgar Yakalayıcısı: Klimaya Alternatif Eski Bir Mühendislik Başarısı
Dünyamız giderek daha ısınıyor. Bunun bize geri dönüşlerinden birisi de daha sıcak yaz ayları. Hepimiz yaz aylarını sevme eğilimi göstersek de, aşırı sıcaklar için aynı durum elbette geçerli değil. Bu durumdan kaçınmak için de akla gelen ilk çözüm elbette klimanın…
-
Kimya
Pirit Minerali Neden Aptal Altını Olarak Bilinir?
Pirit taşı daha doğrusu minerali uzun yıllardır “aptal altını” adıyla bilinmektedir. Bu terim ilk olarak, 1840’larda Kaliforniya’da altına hücum sırasında ortaya atılmıştı. Deneyimsiz maden arayıcıları altın bulduklarını iddia etseler de çoğu zaman buldukları şey değersiz demir disülfitten (FeS₂) oluşan pirit…
-
Tarih
İspanyol Gribi: Dünya Savaşına Son Veren Salgın
Modern zamanlarda yaşanan salgın hastalıkların en ölümcül salgını olan 1918 grip salgını ya da bilinen diğer adıyla İspanyol gribi 1918 yılının başlarında başladı ve üç dalga halinde 1920 yılının Haziran ayına kadar devam etti. I.Dünya Savaşı’nda 17 milyon civarında kişi…
-
Toplum ve Yaşam
Yüzüne Kapıyı Çarpma Tekniği: İkna Etmek İçin İmkansızı İsteyin!
Muhtemelen öğrencilik yıllarınızda ( belki de halen) anne babanızdan para istemişsinizdir. Onlar bu parayı verdikten sonra da ilk başta istediğiniz miktardan biraz daha fazlasını istemiş de olabilirsiniz. Psikologlar buna “kapıya ayak koyma” tekniği diyorlar. Yani, küçük bir iyilik için bir…
-
Tarih
Nazca Çizgileri: Kim Çizdi Bu Devasa Motifleri?
Güney Peru’da bulunan Nazca Çölü ilk bakışta oldukça sıradan bir çöl gibi görünür. Lakin bu çöl hala çözülememiş bir sırra ev sahipliği yapmaktadır. Eğer bu çölün kilometrelerce üstünden bir uçaktaysanız çöle geniş bir ölçekle bakabilirsiniz. Bu esnada da, çölün üzerindeki…
-
Tıp ve Sağlık
Vücut Sıcaklığı 37°C İse Neden Hava 30°C Olduğunda Terliyoruz?
Sıcak yaz günlerinde nefret etsek de dışarısı soğuk olduğunda hepimiz güneşi özleriz. Ancak günümüzde biliyoruz ki iklim değişikliği nedeniyle yazlar giderek daha sıcak oluyor. Bu durumda aklımıza bazı sorular getiriyor. Sonuçta vücudumuzun ne kadarına uyum sağlayacağını bilmemiz önemli. Bu yazıda…
