Sinirbilim

Küçük Değişiklikler İle Beyin Sağlığınızı Koruyabilirsiniz

Vücudun diğer bölümleri gibi beynin de sağlıklı kalması ve düzgün çalışması için düzenli egzersize ihtiyacı vardır. Ayrıca beyin sağlığınızla ilgilenmeye başlamak için hiçbir zaman geç değildir. Sağlıklı bir beyin, bir şeyleri daha iyi hatırlayabildiğiniz, konsantre olabildiğiniz ve bilgileri hızlı bir şekilde işleyebildiğiniz anlamına gelir.

Küçük Değişiklikler İle Beyin Sağlığınızı Koruyabilirsiniz

Hepimiz daha sağlıklı beyinlere sahip olmak isteriz. Ancak yaşlandıkça beyinlerimizin zayıfladığı, anılarımızın azaldığı ve tepkilerin yavaşladığı fikrini kabul etmek gerekir. Bu nedenle hafızadaki herhangi bir düşüşü yavaşlatmak ve Alzheimer hastalığı veya diğer demansları geliştirme riskinizi azaltmak için yapabileceğiniz bazı şeyler vardır.

Beyin Sağlığını Korumak İçin Bazı Öneriler

1- Kaliteli Beslenme

Uzun çalışma saatleri, yüksek düzeyde stres ve yüzlerce dikkat dağıtıcı içeren modern yaşam, genellikle sürekli yemek yeme ve atıştırma anlamına da gelir. Ancak beynimiz, yiyeceklerin periyodik olarak kıt olduğu bir zamanda gelişti.

Yapılan çalışmalar, yeme miktarını azaltma ile hipokampus ve diğer merkezlerde nörojenez için kritik bir protein olan beyin kaynaklı nörotrofik faktör (BDNF) seviyeleri arasında bir ilişki olduğunu göstermiştir. Yani dönem dönem tükettiğiniz besin miktarını azaltmanız iyi bir öneridir.

(Photo by Oxford Science Archive/Print Collector/Getty Images)

Ayrıca ne tükettiğiniz de önemlidir. Ancak bu noktada eklemek gerekir. Beyin için süper gıda diye bir kavram yoktur. Yapılan araştırmalar genelde birbiri ile tutarsız sonuçlar ortaya koymaktadır. Bu nedenle kalitesiz besinleri hayatınızdan uzak tutarsanız zaten kaliteli bir beslenme düzenine geçmiş olursunuz.

Ayrıca D vitamini de beyin sağlığımız için çok önemlidir. Vitamin reseptörleri beyinde yaygın olarak bulunur. Düşük seviyeleri, zayıf zihinsel performans ve bilişsel gerileme ile ilişkilidir. Yeterli D vitamini almanın en kolay yolu da bir miktar güneş almaktır. Meyve ve sebzeler açısından zengin bir diyet, beyne gereksiz yere yük bindirmeden ihtiyaç duyduğu enerjiyi ve zindeliği sağlar.

Son olarak, dünya çapında pek çok çalışma, düzenli sakız çiğneme ile hafıza arasında bir ilişkiye işaret ediyor. Kesin mekanizmalar tam olarak anlaşılamamış durumda. Ancak olası bir açıklama, çiğnemenin kan akışını arttırdığı ve bu durumun beyindeki oksijen seviyelerini iyileştirdiği biçiminde. Ek okumalar: Sirkadiyen Beslenme: Yedikleriniz Vücut Saatinize Uyumlu Olsun!

2- Sizi Mutlu Eden Şeyleri Yapın

Her gün verdiğimiz on binlerce kararın çoğu, olumlu deneyimler aramak ve olumsuz deneyimlerden kaçınmakla ilgilidir. Yani bir yerde mutlu olmanın yolunu arar dururuz. Ancak bu sadece felsefi bir yaklaşım değildir. Günümüzde duygusal olarak iyi hissetmenin beyin sağlığımız için kritik önem taşıdığını biliyoruz.

Yaşamda bir amaç duygusu bulmak bazen zor olabilir. Ancak atabileceğiniz bazı adımlar var. Örneğin herhangi bir sanat dalıyla uğraşmak, dünyayı yeni ve benzersiz şekillerde görmenize yardımcı olabilir. Deneyiminiz yok ise dert etmeyin. Pek çok beceri gibi, sanatsal yetenekler de genellikle zamanla ve pratikle gelişir.

İyi olma duygumuzu geliştirmenin başka yolları da var. Olumsuz düşünceleri daha iyi kontrol edebilen ve olumlu düşünceyi benimseyen kişilerin, bilişsel becerilerini daha uzun süre korudukları bilinmektedir. Dengeyi sağlamanın anahtarlarından biri stresi yönetmektir.

Yoga, meditasyon, sanat, müzik ve ılımlı alkol tüketimi dahil olmak üzere birçok stres azaltıcı aktivite beyin sağlığına fayda sağlar. Bu tarz aktiviteler sizi sadece daha iyi hissettirmekle kalmaz, aynı zamanda daha iyi düşünmenize de yardımcı olur. Bu arada hatırlatalım: Bulmaca Çözmek Ve Beyin Egzersizleri Sizi Daha Akıllı Yapmaz

beyin

3-Egzersiz Yapmak

Beyni aktif ve genç tutmaktan bahsediliyorsa ilk akla gelmesi gerekenlerden birisi de egzersiz yapmaktık. Yürümek, koşmak, yüzmek, bisikletine binmek ve sizi hareket ettiren diğer egzersizler vücut sağlığınızın yanı sıra beyin sağlığınıza da iyi gelecektir. Egzersiz, BDNF salınmasıyla nörogenezi artırır. BDNF, merkezi sinir sistemi ve periferal sinir sisteminin mevcut nöronları üzerine etkilidir. Yeni oluşan sinir hücresi ve sinapsların farklılaşmasını, büyümesini desteklerken mevcut nöronların canlılığının devamını sağlar.

BDNF seviyenizi yükseltmek için günlük en az 30 dakikalık egzersiz, tempolu yürüyüş veya bisiklete binme gibi şeylere ihtiyacınız var. BDNF’nizi gerçekten en üst düzeye çıkarmak istiyorsanız egzersiz süresini ve yoğunluğunu arttırmalısınız. Dünya genelinde Alzheimer hastalığı vakalarının yüzde 13’ü hareketsizliğin sonucudur. Bu yüzden tavsiye basit: Oturmaktan kaçının ve daha aktif bir hayata başlayın. Ayrıca bu yazıya da göz atın: Her Gün 10.000 Adım Atmanıza Gerek Yok!

4. Kaliteli Uyku

uyku

Vücudumuz, milyonlarca yıl içinde evrimleşmiş belli ritimler barındırır. Vücut ısısı, kan basıncı, metabolizma ve daha onlarca karmaşık biyolojik ritim birlikte hareket eder. Ancak bu ritimlerin bozulması sağlığımız açısından risklidir. Modern yaşamda uykusuzluk önemli bir sağlık sorunudur. Hatta bunama ve bilişsel gerileme için bir risk faktörüdür.

Duymuş olabileceğiniz gibi, yaşlandıkça daha az uykuya ihtiyacımız olduğu da doğru değil. Bu efsane, değişen sirkadiyen ritimler ve diğer faktörler nedeniyle yaşlandıkça uykuya dalmanın zorlaşması gerçeğinden doğar. 60 yaşın üzerindeki kişiler 24 saatlik bir süre içinde günde 7 ila 9 saat uykuya ihtiyaç duyarlar.

Daha iyi uyumamıza yardımcı olmak için yapabileceğimiz pek çok şey var. Özünde bunlar rutin bir uyku vaktini korumaya çalışmak, günün geç saatlerinde kafeinden kaçınmak ve karanlık, sessiz bir odada uyumak gibi iyi bir uyku düzeni sağlamak gibi basit alışkanlıklardır.

5- Kitap Okuyun ve Yeni Beceriler Edinin

Yeni bir şeyler öğrenmemizi gerektiren faaliyetlerin yeni beyin hücrelerinin büyümesini sağladığı, nöronal hücre ölümünü önlediği ve beynin yeni bağlantıları adapte etme ve kurma becerisi olan nöroplastisiteyi geliştirdiği de bilinir. Okumak, beyninizi sağlıklı tutmanın ve bilişsel becerilerinizi geliştirmenin harika bir yoludur. Düzenli olarak okumak, beyniniz için spor salonuna gitmeye benzer.

Ayrıca yeni bir enstrüman çalmayı öğrenmek, beyninizi daha verimli hale getirecek ve daha iyi performans göstermesine yardımcı olacaktır. Bir enstrüman çalmak, ellerinizi hassas bir şekilde kullanmanız gerektiğinden koordinasyonunuzu ve ince motor becerilerinizi geliştirir; ayrıca öğrenmekte olduğunuz şarkıları ve teknikleri hatırladıkça hafızanızı ve bilişsel becerilerinizi güçlendirmeye yardımcı olur.

Yukarıda listelediklerimiz neredeyse herkesin yapabileceği oldukça basit eylemler. Henüz yapmadıysanız bu alışkanlıklar üzerinde yoğunlaşmaya çalışın. Bu alışkanlıklardan herhangi birine başlamak, kısa vadede daha yüksek üretkenliğe ve yaşamınız boyunca daha iyi bilişsel sağlığa yol açacaktır. Ayrıca inanın beyniniz daha mutlu olacaktır!


Kaynaklar ve ileri okumalar:


Size Bir Mesajımız Var!

Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.

Matematiksel

Sibel Çağlar

Merhabalar. Matematik öğretmeni olarak başladığım hayatıma 2016 yılında kurduğum matematiksel.org web sitesinde içerikler üreterek devam ediyorum. Matematiğin aydınlık yüzünü paylaşıyorum. Amacım matematiğin hayattan kopuk olmadığını kanıtlamaktı. Devamında ekip arkadaşlarımın da dahil olması ile kocaman bir aile olduk. Amacımıza da kısmen ulaştık. Yolumuz daha uzun ama kesinlikle çok keyifli.

Bir Yorum

  1. Paylaşımlarınız mükemmel. Emeği geçenlere teşekkürler.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu