Günlük Hayatımızda Matematik
-
Binlerce Çemberle Güzel Görüntüler Nasıl Oluşturulur?
Resim çizme konusunda kendinizi yetenekli bulmuyorsanız üzülmeyin. Matematik size bu konuda da yardımcı olacaktır. Aslına bakarsanız sinüs ve kosinüs trigonometrik fonksiyonlarını kullanarak sonsuz sayıda çarpıcı simetrik görüntü yapabilirsiniz. Bilgisayar programları matematiksel yöntemlerle sanat eserleri yaratmamızı sağlar. Fraktal sanatı, çarpıcı matematiksel…
-
Horus’un Gözü İle Matematiğin Ne İlgisi Var?
Bazı kişilerin adları ortaya koydukları eserler neticesinde yüzyıllar veya bin yıllar sonra da hatırlarız. Böyle iki kişi de İskoç antikacı ve arkeolog Alexander Henry Rhind ve Mısırlı yazar Ahmes olarak bilinmektedir. Bu kişilerin adları da günümüzde bir papirüste yaşıyor. Aşağıda bir parçasını gördüğünüz…
-
Kulaklıklarınızın Düğümlenmesinin Matematiksel Bir Nedeni Var
Müzik dinlemek için çantamıza düzgünce yerleştirdiğimiz kulaklıklarımıza ihtiyaç duyduğumuz zaman genelde sinir bozucu bir durumla karşılaşırız. Kulaklıklarımız büyük bir ihtimal ile çantamızda düğümlenmiştir. Kulaklıklarınızı kot pantolonunuzun cebine koymayı aklınıza bile getirmeyin. Sorun daha da karmaşık hale gelecektir. Aslına bakarsanız, çoğu…
-
Futurama Dizisinde Ortaya Atılan Futurama Teoremi
Futurama, Simpsonlar’dan birçok yazarın da yazarlık ekibinde bulunduğu Simpsonlar’ın kardeş çizgi-dizisidir. Bu yazarlar Simpsonlar’da olduğu gibi Futurama dizisini de matematik ile süslemekten çekinmemişlerdir. Dizinin içine gizlenen birçok matematiksel şaka bir yana, dizinin bir bölümünde yaşanan olaylardan dolayı bir teorem bile…
-
Reductio Ad Absurdum: Olmuyorsa Olmalı Ya da Olmayana Ergi Nedir?
Bazen doğru olduğundan şüphelendiğimiz (ama henüz kanıtlayamadığımız) bir şey aslında yanlış olsaydı ne olurdu diye kendi kendimize sorarız. Bu sorumuzun klasik mantıktaki karşılığı olarak düşünebileceğimiz reductio ad absurdum diğer bir deyişle olmayana ergi, çok eskiden beri bilinen bir ispat yöntemidir.…
-
Sorun Çıkartan Görünürde Küçük Matematik Hataları
Hesaplamaları yaparken, bir problem çözerken hepimiz matematik hataları yaparız. Buna bir çözüm olarak da elektronik hesap makineleri hassastır ve asla hata yapmazlar diye düşünürüz. Ancak, bu düşüncemizin hatalı olabileceğini genelde bilmeyiz. Bunun nedeni belki de gözlemleme şansımız olmadığı içindir. Şimdi…
-
Bir İstatistik Hatası Savcının Yanılgısı Ve Sally Clark’ın Hikayesi
Şu sahneyi hayal edin. Bir cinayet masası dedektifisiniz. Suç mahallinde bir DNA örneği buldunuz, ancak şüphelinizi bulmak için elinizde başka bir kanıt yok. Bu DNA örneğini bir veri tabanında çalıştırmaya karar veriyorsunuz. Bir kadının DNA’sı, suç mahallinde bulunan bir örnekle…
-
Kuantum Hesaplama Nedir? Nasıl Çalışır?
Kuantum hesaplama günümüzde manşetlerde sık sık karşımıza çıkıyor. “Kuantum” kelimesinin kendisi yeterince ilgi çekici. Ayrıca şimdiye kadar gördüğümüz her şeyi aşan hesaplama gücü vaadiyle birleştiğinde de cazibesi iyice arttı. Fakat kuantum hesaplama tam olarak nedir? Kuantum hesaplamayı kavramak için önce…
-
Barkod Çizgileri Süpermarketlerden Önce Trenlerde Kullanılmıştı
Günümüzde satın aldığımız hemen her şeyin üzerinde karşımıza çıkan barkodlar ve kare kodların, bir süredir satın alma işlemlerimizi oldukça hızlandırdığı kesin. Yaklaşık 40 yıl önce demiryolu vagonlarını etiketlemek için tasarlanan bu çizgiler günümüzde tüketici ürünlerinde evrensel olarak kullanılmakta. Peki ama…
-
İstatistik Bilgilerini Yanlış Yorumlamanın 7 Büyük Günahı ve Bunlardan Kaçınma Yolları
İstatistik bilimi; verilerin toplanmasına, düzenlenmesine, analiz edilmesine, modellenmesine ve yorumlanarak raporlanmasına olanak tanıyan, hayatla iç içe geçmiş bir alandır. İstatistiğin birincil amacı, tüm yığın –kitle adını veriyoruz- üzerinden elde edilen kısıtlı sayıda örneklemler aracılığıyla hipotez testleri kurarak, kitle parametreleri üzerine…
