Felsefe
-
Kavanozdaki Beyin: Bu Satırları Okuyan Beyninizin Şu An Bir Kavanozun İçinde Olmadığından Emin misiniz?
Şu anda bu yazıyı okuyorsunuz. Bundan kesinlikle eminsiniz. Peki ama şu anda bir rüya görüp görmediğinizden nasıl bu kadar emin olabilirsiniz ki? Muhtemelen yaşadığınız deneyimlerin rüyaolamayacak derecede gerçekçi ve ayrıntılı olduğunu düşünüyorsunuz. Ama birçok insan oldukça gerçekçi rüyalar görür. Şimdi…
-
“Düşünüyorum, Öyleyse Varım” Diyen Descartes Aslında Ne Demek İstiyor?
René Descartes’ın “Düşünüyorum öyleyse varım” gözlemi felsefenin en ünlü sözlerinden biridir. Ama aslında ne anlama geliyor? Bu makalede Kartezyen düşünceyi, özellikle Descartes’ın epistemolojisini yani bilgiye yaklaşım biçimini anlamaya çalışacağız. Descartes, felsefi sorgulamaya çığır açan yaklaşımı nedeniyle genellikle ‘modern felsefenin babası’…
-
Çaydanlık Mantığı (Kettle Logic): Çelişkili Argümanlar Bizi Yarı Yolda Bırakır
Kettle logic (orijinal Fransızca la logique du chaudron) dilimizde ise tam karşılığı olmasa da çaydanlık ya da kettle mantığı, bir fikri desteklemek amacıyla birbiriyle çelişen birden çok argüman ileri sürülmesi biçiminde tanımlayabileceğimiz bir durumdur. Bir fikri savunurken birbiri ile tutarsız…
-
Albert Camus ve Absürdizm: Hayatın Bir Anlamı Var mı?
Hepimiz bazen çok zor zamanlar geçiririz, hayatın üstümüze geldiğini düşünürüz. Ama sonra hayata deyimi yerindeyse kuş bakışı bakarız. Evrenin akıl almaz büyüklüğünü ve içindeki konumumuzu hatırlayınca hiçbir şey için değmeyeceğine karar verir ve rahatlarız. Bu örneğin bize gösterdiği şey şudur:…
-
Miletli Eubulides ve Yüzyıllardır Kafaları Karıştıran İlginç Paradoksları
Felsefe hakkında okumalar yapan birine, antik çağlarda ortaya attığı paradokslar ile günümüzde anımsanan bir kişinin adını söylemesini isterseniz muhtemelen Elealı Zeno (MÖ 490- 430) cevabını alırsınız. Kendisi bir mantık ustası ve diyalektik düşüncenin en önemli geliştiricilerinden biridir. Onun paradoksları günümüzde…
-
Spinoza’nın Tanrısı Nasıldı Ve Einstein Neden Ona İnandı?
Bir çok insan zekalarıyla toplumda kendilerinden söz ettiren, tarihe damga vurmuş kişilerin dini inançlarını ve felsefi fikirlerini merak eder. Şüphesiz bu kişilerin başında da Einstein gelir. Aslında Einstein tam olarak neye inandığını 1929’da, Herbert Goldestein’a yazdığı bir mektupta kaleme almıştı.…
-
Lüks Yaşamın Tehlikesi Hakkında Roma İmparatorluğu’ndan Dersler
Pınar zamanının büyük çoğunluğunu sosyal medyada geçiren bir kadın. Bir gün bu yaptığının büyük bir hata olduğunu fark etti ve sosyal medya hesaplarını silmeye karar verdi. Sonucunda sosyal medyada zaman harcamak yerine daha faydalı bir çok şey yapabilirdi. Tam sil…
-
Gyges’in Yüzüğü: Biri Sizi Görmezken Ne Yaparsınız?
Güzel bir hafta sonu sabahı yakınlardaki bir ormanlık alanda yürüyüşe çıkmaya karar verdiniz. Yürüyüşünüz esnasında yerde ilginç bir yüzük buldunuz. Üstelik bu yüzük sihirli gibi gözüküyor. Kendi etrafında 180 derece çevirdiğiniz zaman sizi görünmez yapabiliyor. Yani artık görünmezlik gücüne sahipsiniz.…
-
Chesterton’ın Çiti: Anlamadığınız Şeyi Yok Etmeyin!
Bir gün ormanda yürüyüşe çıktığınızı ve asla olmaması gereken bir noktada bir çit ile karşılaştığınızı düşünelim. Etrafından da dolaşma şansınız yok. Ne yaparsınız? Yolunuza devam etmek için çiti yıkmaya mı çalışırsınız? Yoksa önce neden orada olduğu konusunda iyice düşünür müsünüz? Yıkar…
-
Felsefe Sapkınlık mıdır? Gazali Neden İbni Sina’nın Dinden Çıktığını Düşünüyordu?
Felsefenin gerekliliği, ne işe yaradığı, insanları yoldan çıkarıp çıkarmadığı binlerce yıldır tartışılan bir konudur. Eğer felsefeye gönül vermiş ya da en azından ilgilenmeyi seven biriyseniz, felsefe size göre bu yakıştırmaları hak etmiyor olabilir. Fakat olaya Descartes gibi bakmak da fayda…
