Mühendislik ve Teknoloji

Yapay Zeka Gündelik Hayatımızda Nerelerde Karşımıza Çıkıyor?

Yapay zeka (AI) ile ilgili haberleri duyduğunuzda, sizinle hiçbir ilgisi olmadığını varsaymak kolay olabilir. Yapay zekanın yalnızca büyük teknoloji devlerinin odaklandığı bir şey olduğunu ve günlük yaşamınızı etkilemediğini düşünebilirsiniz. Gerçekte yapay zeka sabahtan akşama kadar karşımıza çıkmaktadır. Bu yazıda yapay zekanın gündelik hayatımızı nasıl ele geçirdiğine kısaca bir göz atalım.

1. Telefonunuzda

Yol tarifi almaktan, hafta sonu kaçamağı için hava durumu hakkında bilgi almaya kadar, dijital sesli asistanları hepimiz kullanmaya başladık. Sanal kişisel asistanlar mesela Siri, Alexa, Cortana ve Google Asistanı ses tanıma sayesinde talimatları takip edebiliyorlar.

Tahmin edeceğiniz gibi bu araçlar, size yanıtlar vermek için yapay zeka tarafından yönlendirilen doğal dil işlemeyi ve oluşturucuları kullanır. Bu asistanlar doğal insan konuşmasını işler, istenen komuta uyar ve giderek daha doğal bir şekilde tepki verir.

2. Alışveriş sepetinizde

Bir çoğumuz alışverişimizi internet üzerinden yapmaya alıştık. Bu esnada karşımıza sıklıkla almamız önerilen bazı ürünler çıkabiliyor. Makine öğrenimi, önerici sistemler vasıtasıyla bu önerileri sağlamaya yardımcı olan bir teknolojidir. Bu teknoloji, müşterilerin daha önce neler satın aldığını analiz ederek, neleri beğenebileceği ve isteyebileceğini bulabiliyor. Yapay zeka algoritmaları, sizin neleri beğendiğinizi ve sizin gibi diğer kişilerin neleri satın aldıklarını her geçen gün öğrenmeye devam ediyor.

3. Televizyonunuzda

netflix algoritma

Netflix ya da Youtube’da vakit geçirmekte hoşlanıyorsanız, makine öğrenmesine aşinasınız. Bu gibi platformların, bir filmi izlemeyi bitirdiğiniz zaman, size izlemekten keyif alacağınız diğer filmleri gösterdiğini fark etmişsinizdir.

Bu dijital medya hizmetleri, önceki tepkilerinize ve medya seçimlerinize dayanarak beğenebileceğiniz filmler, TV şovları ve videoları önermek için yüzlerce kaydı analiz eder. Sonrasında alışkanlıklarınızı belirler ve ona uygun seçenekler sunar. Ayrıca, Spotify gibi akış servislerinde müzik önermek içinde de makine öğrenimi kullanılır.

4. E-postanızda

Çoğumuz her gün bir (veya birkaç) e-posta göndeririz. Dilbilgisi ve yazım denetimi gibi araçlar, e-postanızı oluşturduğunuzda, iletileri hatasız olarak tasarlamanıza yardımcı olmak için çalışır. İstenmeyen e-posta (spam) algılama sistemleri hangi postanın gereksiz olduğunu birkaç kelimeye bakarak ya da göndericiye bakarak kolaylıkla sizler için belirler. Bu araçlar yapay zeka ve doğal dil işlemeyi kullanır. Aynı şekilde, Anti-virüs yazılımı, e-posta hesabınızı korumak için de makine öğrenimini kullanır.

5. Sosyal Medyada

sosyal medya

Facebook’a fotoğraf eklediğinizde fotoğraftaki kişileri nasıl otomatik belirleyip etiketleme seçeneği sunduğunu hiç merak ettiniz mi? Facebook’un ve diğer sosyal medya platformlarının fotoğrafları otomatik olarak etiketlemek için kullandığı yüz tanıma sistemleri makine öğrenmesine dayanır. Kullanıcılar fotoğraf yükleyip arkadaşlarını ve ailesini etiketlediğinde, bu yüz tanıma sistemleri tekrarlanan yüzler sayesinde bunları kategorilere ayırır ve bunu insanlar ile ilişkilendirir.

Ayrıca birçok kişinin sabah ilk işi, bir gecede olanlar hakkında güncel bilgi almak için Facebook, Twitter, Instagram ve daha fazlası dahil olmak üzere sosyal medya hesaplarını kontrol etmektir. Bu esnada gördükleriniz de kişiselleştirilmiş haberlerdir. Çünkü yapay zeka, geçmiş gönderilere bakarak ne tür haberlerin siz de etki yarattığını bilir.

6. Bankanızda

kredi kartı

Yapay zekanın bankacılık sistemimizde kullanılmasının birçok yolu vardır. İşlemlerimizin güvenliğinde ve dolandırıcılığı tespit etmede oldukça önemlidir. Banka kartlarınız, insan analizleri tarafından görülemeyecek miktarda veriyi tespit eder. Bu becerinin yaygın bir uygulaması da borç ve kredi kartı dolandırıcılığına karşı mücadeledir. Makine öğrenim sistemleri tipik harcama modellerini tanımlamakta da kullanılır. Eğer harcamalarınız her zamanki halinden farklı bir hal aldıysa kullanıcıya mesaj göndererek bilgilendirir.

7. Arama Motorlarında

Çoğumuz, Google’da bir yanıt veya onsuz yaşayamayacağımız bir ürün aramadan bir gün geçiremeyiz. Arama motorları, yapay zekanın yardımı olmadan tüm interneti tarayamaz ve istediğinizi sunamaz. Sizi takip ediyormuş gibi görünen reklamlar? Evet, bunlar yapa zeka tarafından yönetilmektedir. Sonuçlar arama geçmişinize dayanır. Algoritmalar değer vereceğinize inandığı öğeleri önünüze çıkarmak amacıyla size göre kişiselleştirilir.

8. Navigasyonda

İşe gidip gelmeniz bile yapay zeka kullanımını gerektirir. Google Haritalar gibi navigasyon uygulamaları bunun için iş başındadır. Bu uygulamalar hedefinize ulaşmanızın ne kadar süreceğini tahmin etmek için trafik kazaları veya yol inşaatı gibi kullanıcı tarafından bildirilen olayları ele alır. Sonrasında da bu bilgileri en hızlı rotayı önermek için kullanır.

Sırada ne var?

Sıradaki odak noktası özel görevleri yerine getiren yardımcı sistemleri hazırlamak! Örneğin, okullarda öğrenci performansının izlenebilmesi ve kişisel öğrenme planları geliştirilebilmesi ve taşımacılık alanında özerk araçların kullanılması.

Ayrıca, birçok sanayi, verimliliği arttırmak için algoritmaları kullanacaktır. Yani ister sevelim ister sevmeyelim önümüzdeki 10 yıl içinde makine öğrenme teknolojileri giderek hayatımızın bir parçası olacak gibi gözüküyor. Bu durumda bizim yapmamız gereken şey bilgilenmek ve sürece uyum sağlamaya çalışmak. Bu işten kurtuluş artık çok da kolay değil :)


Kaynaklar ve ileri okumalar:


Size Bir Mesajımız Var!

Matematiksel, 2015 yılından beri yayında olan ve Türkiye’de matematiğe karşı duyulan önyargıyı azaltmak ve ilgiyi arttırmak amacıyla kurulmuş bir platformdur. Sitemizde, öncelikli olarak matematik ile ilgili yazılar yer almaktadır. Ancak bilimin bütünsel yapısı itibari ile diğer bilim dalları ile ilgili konular da ilerleyen yıllarda sitemize dahil edilmiştir. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca yazımızı paylaşarak veya Patreon üzerinden ufak bir bağış yaparak da büyümemize destek olabilirsiniz. Matematik ile kalalım, bilim ile kalalım.

Matematiksel

Sibel Çağlar

Merhabalar. Matematik öğretmeni olarak başladığım hayatıma 2016 yılında kurduğum matematiksel.org web sitesinde içerikler üreterek devam ediyorum. Matematiğin aydınlık yüzünü paylaşıyorum. Amacım matematiğin hayattan kopuk olmadığını kanıtlamaktı. Devamında ekip arkadaşlarımın da dahil olması ile kocaman bir aile olduk. Amacımıza da kısmen ulaştık. Yolumuz daha uzun ama kesinlikle çok keyifli.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu