Gökbilimci Carl Sagan günümüzde en çok Cosmos isimli televizyon dizisiyle tanınan büyük bir bilim iletişimcisiydi. Kendisi aynı zamanda da üretken bir yazardı. Ölümünden bir yıl önce 1995’te, “The Demon-Haunted World: Science as a Candle in the Dark” [Karanlık Bir Dünyada Bilimin Mum Işığı] isimli kitabını kaleme aldı.
Bilimi sözde bilimden nasıl ayırırsınız? Bu sorunun cevabı, Sagan’ın bu kitabının ana konusu idi. Kitapta Sagan, bilim insanlarının bir fikrin doğru mu yanlış mı olduğunu belirlemek için kullandıkları bir dizi yaygın olarak kullanılan mantıksal ve bilimsel düşünce sürecini açıkladı.
Kitabının bir bölümünde de günümüz dünyası hakkında endişelerini kaleme aldı. Cari Sagan, bu kitabında genellikle Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’dan verdiği örneklerle bu ürkütücü olguya dikkatleri çekiyordu. Ayrıca belli uyarılarda da bulunmaktaydı.
Carl Sagan’ın Yıllar Sonra Yeniden Gündeme Gelen kitabındaki Alıntı Aşağıdaki Gibiydi
Çocuklarımın ya da torunlarımın Amerika’sı için ciddi endişeler taşıyorum. Onların, Birleşik Devletler’in yalnızca bir hizmet ve bilgi ekonomisi haline geldiği; hemen hemen tüm önemli üretim sanayilerinin başka ülkelere kaydığı; halktan kimsenin bilmesine gerek görülmeyen göz kamaştırıcı teknolojik güçlerin çok az kişinin tekelinde olduğu; insanların kendi gündemlerini belirleme ya da yetkilileri bilinçlice sorgulama yetilerini yitirdiği, kristallere bakıp burç haritalarına danıştığı; toplumun güç ve yeteneklerini yitirmiş, göze kulağa hoş gelenle gerçek olanı ayırmaktan aciz bir halde farkına bile varmaksızın batıl inanışlara ve karanlığa gömüldüğü bir dünyada yaşamalarından korkuyorum.
Amerika’daki gerileyişin en somut kanıtı, 30 saniyelik (şimdilerdeyse 10 saniyelik, hatta daha kısa) ses bitleri ile dünyanın en düşük ortak payda programlamasını kullanan, hiç sorgulamaksızın sahte bilim ve batıl inanış satışı yapan, halkı yönlendirme gücü çok büyük, kokuşmuş medya kurumu. Kitabı yazdığım sıralar da Amerika’da en çok satan film Dumb and Dumber (Aptal ve Budala). “Beavis ve Butthead” genç TV izleyicileri arasında hala popüler (ve etkili). Çıkan sonuç, yalnızca bilim değil, her alanda öğrenim ve çalışma yapmanın kaçınılan, hatta istenmeyen eylemler haline geldiği.
Kısaca Carl Sagan
Carl Sagan, 1934 yılında Musevi bir terzi baba ve ev kadını annenin çocuğu olarak Brookly’de dünyaya geldi. 1955’de Chicago Üniversitesi’nin Fizik bölümünü bitirdi. Sonraki on yıl boyunca Sagan, Berkeley’deki California Üniversitesi’nde, Harvard Üniversitesi’nde, Smithsonian Astrofizik Gözlemevi’nde ve Stanford Üniversitesi’nde öğretim ve/veya araştırma görevlerinde bulundu.
1970 yılında Cornell Üniversitesi Gezegen Çalışmaları Laboratuvarı’nın direktörü ve Uzay Bilimleri Profesörü oldu. Akademik atamalarına ek olarak Sagan, NASA’da danışman olarak görev yaptı. Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn’e yapılan insansız uzay görevleriyle yakından ilgilendi. Sagan ayrıca Dünya’daki yaşamın kökenlerini araştırdı ve ekzobiyoloji (dünya dışı yaşamın biyolojisi) ile ilgili çalışmaları sürdürdü.
Sagan’ı tanınmış bir halk figürü yapan bilimsel başarıları değil, popüler kitapları ve televizyon yapımları oldu. Dr. Sagan dört yüz bilimsel ve popüler makale yayınladı. Yazarı olduğu bir düzineden fazla kitabı vardır. Evrende Akıllı Yaşam (Intelligent Life İn the Universe), Kozmik ilişki (The Cosmic Connection), Cennetin Canavarı (The Dragon of Eden), Dünyanın Fısıltıları (Murmurs of Earth) bunlardan bazıları. 1975’te “İnsanlığın Refah ve Huzuruna Büyük Katkıda Bulunmuş Kişi” ve 1978’de Pulitzer Edebiyat ödüllerini aldı.
Carl Sagan, 20 Aralık 1996 günü hayata gözlerini yumdu. Ölümünden sonra karısı Ann Druyan, ölmeden önce Sagan’ın yazımına başladığı “Milyarlarca ve Milyarlarca’yı yayımladı.
Genç arkadaşlara son sözümüz. Carl Sagan kitapları zamansızdır. İçlerinde kendinizden bulacağınız çok şey vardır. Bazılarını bu yazı da sizler için derlemiştik. Mutlaka Okunması Gereken Carl Sagan Kitapları. Hepsini keşfetmeniz dileğimize. Yazımızı onun bir sözü ile kapatalım.
Kaynaklar ve ileri okumalar
- Carl Sagan’s 1995 Prediction Of America’s Future Is Worryingly Accurate. yayınlanma tarihi: 10 Ağustos 2022; Bağlantı: https://www.iflscience.com/
- A disturbing 1995 prediction by Carl Sagan accurately describes America of today. Yayınlanma tarihi: 26 Ocak 2017; Bağlantı: https://bigthink.com/
- Carl Sagan Biography; bağlantı: https://www.notablebiographies.com/
Matematiksel
