Biyoloji ve Coğrafya
-
Deprem Işıkları: Bir Efsane mi Yoksa Gerçek mi?
Bir deprem sırasında bazen gökyüzünde garip ışıklar belirir. Bu ışıklar gözlemcileri korkutsa da tamamen doğal bir durumdur. Bu tip ışıklar için kullanılan bilimsel terim lüminesans veya bazen sürtünmeyle ışıldama anlamına gelen tribolüminesanstır. Biz ise kısaca deprem ışıkları diyoruz. Işıkların görünümü, tek…
-
Belleğimiz Virüs Benzeri Bir Proteinden Geliyor
Bellek, beynin farklı bölgelerinin birlikte çalışmasını gerektiren oldukça kompleks bir süreçtir. Peki bu süreç moleküler düzeyde nasıl işler? Beyinde çeşitli proteinlerin oldukça dinamik bir biçimde sentez ve yıkımları olduğunu biliyoruz ve bu proteinler ömür boyu aynı şekilde kalmıyor. Öyleyse, anılarımız…
-
Gaia Hipotezi: Dünya Canlı Bir Organizma Olabilir mi?
Üzerinde yaşadığımız gezegeni hep çok merak ettik. Onun bilinmeyen kıtalarını bulduk, okyanuslarının en derinlerine kadar indik. Günümüzde bize çok absürt gelse de bir zamanlar gezegenimizin bir öküzün boynuzlarında durduğunu bile düşündük. Peki üzerinde yaşadığımız bu gezegenin kendisinin canlı olabileceğini hiç…
-
Şimşek, Yıldırım Ve Gök Gürültüsü: Bilmemiz Gereken Mitler Ve Gerçekler
Başlarımızın üstündeki dünyada hiç elektrik kesintisi olmadığı kesin. Gece gündüz gezegenin her yanına her saniye aşağı yukarı yüz yıldırım düşer. Bu negatif yüklü parçacıklar pozitif yüklü Yerküre’ye hücum etmeyi kuvvetle arzular. Önlerine çıkanın vay haline. Bir yıldırım, saatte 435.000 kilometre…
-
Amerika’yı Gösteren Piri Reis Haritası İle İlgili İddialar Nelerdir?
Amerika kıtalarını gösteren ve bugüne ulaşmış en eski haritalardan biri olan Piri Reis haritası, 1929’da İstanbul’daki Topkapı Sarayı’nda çalışan tarihçiler onu bir moloz yığınının arasında bulduklarında gün ışığına çıktı. Harita bugün Topkapı Sarayı Kütüphanesinde bulunmaktadır. 1513 yılından kalma bu harita,…
-
Biyofizik: Fizik, Kimya ve Biyolojinin Kesiştiği Nokta
Bilim tarihi boyunca, fizik ve onun kardeş disiplini olan kimya arasında her zaman güçlü bir örtüşme olmuştur. Aslında sadece kimya değil; özellikle biyoloji de fiziğin gelişimi ile ilgili önemli bir tarihe sahiptir. Biyolojik problemlerle ilgilenen fizikçiler oldukça fazladır. Bunun sonucunda…
-
En Yaşlı Ağaç Kaç Yaşında? Bu Sorunun Ağaç İle Neyi Kast Ettiğinize Göre Değişir
İnsanlar, mükemmel hijyen koşulları altında ve olası tüm tıbbi müdahalelere sahip olsalar bile, yaklaşık 90 ila 100 yıldan fazla yaşayamazlar. Oysa ki ağaçlar Dünya’daki en yaşlı canlılar arasındadır. En yaşlı ağaç yaşı, 5.000 ila 80.000 yıl arasında değişir. Yukarıda yazmış olduğumuz…
-
Karar Veriyor, İletişim Kuruyor; Mikroplar Sandığımızdan Çok Daha Akıllı
Dünya üzerindeki türlerin büyük çoğunluğu tek hücreli, bir çoğunun da daha adı bile mevcut değil. Ancak bilinenler üzerinde yapılan çalışmalar bazı türlerin dikkate değer yetenekler sergilediğini gösteriyor. Bizi en şaşırtan ise mikroplar. Mikroplar zeka ürünüymüş gibi görünen çeşitli davranışlar sergiler.…
-
Neden Yaşlanıyoruz? Yaşlanmayı Durdurmak ve Hatta Zamanı Geriye Sarmak Mümkün mü?
Doğum, yaşam ve ölüm. İnsan var oluşunun doğal döngüsü bu. Ne kadar uzun yaşarsak yaşayalım, yaşlanma süreci kaçınılmazdır. Bir kez kırk beşi geçtiğinizde, fiziksel sağlığınız söz konusu olduğunda, işler yokuş aşağı gitmeye başlar. Peki ama neden yaşlanıyoruz? Daha da önemlisi…
-
Y Kromozomu Kayboluyor, Peki Bu Ne Anlama Geliyor?
Doğumumuzda edindiğimiz cinsiyetimiz aslında genetik bir yazı-turanın sonucundan ibarettir: X mi gelecek yoksa Y mi? İki X kromozomu gelirse ovaryum, bir X ile bir Y gelirse testis sahibi oluruz. Bu genetik materyal paketiyle gelen özellikler bize sadece dış görümümüzü vermez.…