2020 Nobel Fizik Ödülleri Sonuçları Açıklandı

Nobel Fizik Ödülleri, bu sene iki çalışma için verildi. Gelin bu çalışmalara kısaca bakalım..

2020 NOBEL FİZİK ÖDÜLLERİ

5-12 Ekim tarihlerinde açıklanacak 2020 Nobel ödüllerinde, bugün Fizik alanında ödüllendirilen bilim insanları açıklandı.

Ödül bu sene iki farklı çalışma için verildi.

Ödülün yarısı, daha önceden (1988’de) Stephen Hawking ile beraber geliştirdikleri Penrose-Hawking Tekillik Teoremi ile Wolf Prize gibi fizik ödüllerini de kazanmış olan 89 yaşındaki bilim insanı Roger Penrose oldu.

Oxford Üniversitesi’nin Emekli Matematik Profesörlerinden olan Penrose’a 2020 Nobel Fizik Ödülüni getiren çalışması, ”Kara Deliklerin, Genel Görelilik Teorisiyle Biçimlendiğini” açıklıyor..

Fizik alanında ödüllendirilen çalışmalar, kara delikler ve Samanyolu Galaksisinin en karanlık, bilinmeyen sırlarına yaklaşmayı hedeflemiş bulunuyorlar.

Çünkü ödülün diğer yarısında da merkez konusu kara delikler ve galaksimiz..

Bu noktada 2020 Nobel Fizik Ödülünün diğer yarısı 68 yaşındaki Astrofizikçi Reinhard Genzel ve 55 yaşındaki Andrea Mia Ghez’e ortak paylaşım ile verildi.

Almanya’da doğan ve lisans eğitimini de Bonn Üniversitesinde Fizik alanında tamamlayan Reinhard Genzel, UCLA’dan Astrofizik Profesörü olarak emekli oldu. Ayrıca Almanya’daki Max Planck Enstitüsü’nde de çalışmalar yaptı.

UCLA’da (Kaliforniya Üniv.) Astronomi Profesörü olan Andrea Mia Ghez ise New York’ta doğdu ve lisans eğitimini MIT’de Fizik alanında tamamladı.. 2004’te Ghez, Ulusal Bilimler Akademisi’ne seçilen bilim insanının çalışmaları, belgesellere de konu oldu.

The My Hero Projesi tarafından bir Bilim Kahramanı olarak tanımlanan Ghez, ve Astro Alman Fizikçi Reinhard Genzel ile galaksimizin merkezinde süper kütleli bir kara delik keşifleriyle aldı.

Ödül Sahipleri, evrendeki en ilginç fenomenlerden biri olan kara delik hakkındaki keşifleriyle bilim tarihinde önemli bir kilometre taşı olacak büyük bir adım atmayı başardılar.

ÇALIŞMALARDAN BAZI DETAYLAR

Roger Penrose, kara deliklerin Albert Einstein’ın genel görelilik teorisinin doğrudan bir sonucu olduğunu kanıtlamak için ustaca matematiksel yöntemler kullandı.

Einstein, yakaladıkları her şeyi yutan ve hatta ışığı bile kaçırmayacak olan bu süper ağır canavarların gerçekten var olduğuna inanmıyordu.

Bunun yerine Solucan Deliği (Einstein Rosen Köprüsü) gibi alternatif bulguları ele alıyordu.

Hatta Stephen Hawking de bilim dünyasında bomba gibi bir etki yaratan teorisinde kara deliklerin bir son değil, başka bir evrene açılacak bir geçiş olabileceğini belirtmişti.

(Stephen Hawking’in kara delikler hakkındaki bir çalışması için Black Holes: The Reith Lectures )

Ocak 1965’te, Einstein’ın ölümünden on yıl sonra Roger Penrose, kara deliklerin gerçekten oluşabileceğini kanıtladı ve onları ayrıntılı olarak tanımladı.

Kara delikler, bilinen tüm doğa kanunlarının sona erdiği bir tekilliği simgeliyordu çığır açan makalesine göre.

Ayrıca çalışması Einstein’dan bu yana genel görelilik teorisine yapılan en önemli katkı olarak kabul ediliyor.

Ödülün diğer sahipleri Reinhard Genzel ve Andrea Ghez ise 90’ların başından beri yaşadığımız Samanyolu Galaksimizin merkezinde olup uzayda güçlü radyo dalgaları yayan ve süper kütleli bir kara deliğin çevresinde olduğu düşünülen Sagittarius A * adlı bir bölge üzerinde çalışıyor.

Yaşadığımız galaksinin merkezinde bu denli devasa bir kara deliğin varlığını analiz etmek hiç kolay olmasa gerek ki , bu alana yoğunlaşan Astrofizik Profesörleri Genzel ve Ghez çok uzun yıllardır çalışmalarını sürdürüyorlar.

Bu bölgedeki yıldızları ve yörüngelerini hassasiyetle haritalayan profesörler, bölgedeki yıldızların oldukça yoğun bir kütle çekiminin etkisinde olduklarını belirtiyorlar. Gruplarıyla beraber vardıkları ortak kanı, bölgedeki yıldızların baş döndürücü hızlarda son derece ağır ve görünmez bir nesne tarafından çekiliyor olduğu yönünde..

Güneş Sistemimizden büyük olmayan bu alanda, Güneş’ten 4 milyon kat daha güçlü bir çekim alanı oluşturan bu kütlenin bir süper-dev kara delik olduğunu güçlü ve en ikna edici bulgularla açıklayan bilim insanları, dünyanın en büyük teleskoplarını kullanarak yıldızlararası dev gaz ve toz bulutlarının arasından Samanyolu’nun merkezine kadar uzanacak gözlem yapmayı sağlayacak yöntemler geliştirdiler.

Kendilerini uzun vadeli araştırmalarına adayan Ghez ve Genzel, araştırmalarının sonuca bağlanabilmesi için de teknolojinin sınırlarını genişleterek Dünya atmosferinin neden olduğu bozulmaları telafi edecek yeni teknikler geliştirdiler ve benzersiz araçlar oluşturdular.

Ödülü kazanan bilim insanları, 10 Milyon İsveç Kronunu da paylaşacaklar.

***

İzlemek isterseniz: