Sanat ve Edebiyat

İnsanlığa Yön Veren Bilinmesi Gereken Bilimsel Kitaplar

Bilim kitapları çok nadir çok satanlar listesinde yer alır. Sonuçta bir çoğu okunması kolay kitaplar değildir. Bunun sonucunda da fazla itibar görmez. Ancak bu kitaplardan bazıları bilimsel açıdan devrim niteliğinde öneme sahiptir. Bu eşsiz kitapların bir kısmını aşağıdaki listemizde tanıyabilirsiniz. Kitapların her daim belleklerimizdeki canlı yerini korumaları dileğiyle…

Bilinmesi Gereken Bilimsel Kitaplardan Seçmeler

1. Isaac Newton – Doğal Felsefenin Matematiksel İlkeleri 

Principia Mathematica

İlk kez 1687’de basılan Isaac Newton’un Principia’sı üç ciltten oluşan, doğayı matematiğin diliyle anlamaya çalışan bir şaheserdir. Mütevazılığıyla meşhur Newton; eserinde yeni bir teori geliştirmediğini söyler. Gerçekten de öyledir; yaptığı sadece doğayı matematiğin diliyle ifade etmektir. Ama bu her şeyi başlatan o küçük adımdır.

2. Nicolaus Copernicus- Göksel Kürelerin Devinimleri Üzerine 

Nicolaus Copernicus

1543’te Kopernik’in devrim yaratan kitabı; tarihte ilk kez insanı evrenin merkezinden koparıp alan; geçmişe, evrene ve algılarımıza dair tüm bildiklerimizi sarsan tarihin en sarsıcı bilimsel yayınlarından birisidir. Evrenle ilgili o güne kadar yegâne kabul görmüş açıklama olan Batlamyus’un öğretilerini bir kenara iten yöntem ve analiz bakımından hâlâ değerini koruyan, zamanının çok ötesinde bir eserdir.

3. Galileo Galilei – İki Büyük Dünya Sistemi Hakkında Diyalog

Galileo Galilei

Galileo’nun evrendeki düzene dair Batlamyus’a ait fikirlerle Kopernikus’a ait fikirleri karşılaştırdığı kitaptır. 1632’de Floransa’da Medici ailesinin hamiliğinde yayınlanmıştır. Bu kitap uzun süre yasaklı kitaplar listesinde yer almıştır.. Eser sadece yazıldığı astronomi alanıyla değil aynı zamanda bilimsel yöntemin vazgeçilmez olduğu tüm branşlarda bir başvuru kaynağı niteliğindedir.

4. İbn-i Sina – El Kanun fit-Tıp

İbn-i Sina’nın bu en büyük eseri uzun yıllar boyunca akademilerde ders kitabı olarak okutulmuştur. Bugün içerdiği birçok reçetenin gerçek bir iyileştirme niteliği olmadığı anlaşılmış olsa da 11. yüzyılın başlarında yayımı tamamlanan beş ciltlik eser insan aklını tıp biliminin sınırlarını zorlamasının yolunu açmıştır. Tıp alanındaki neredeyse en meşhur kitaplardan birisi olan El Kanun fit-Tıp tüm Ortaçağ boyunca batı dillerine çevrilmiştir.

5. Jean Paul Sartre – Varlık ve Hiçlik 

Jean Paul Sartre’ın eseri olan “Varlık ve Hiçlik: Fenomenolojik Ontoloji Denemesi” 1943 yılında yayınlanmıştır. Sartre başyapıtında felsefesinin temelini atmış ve sonrasında bireyin varlıksal sorunlarını bireyin varlığından ayırmayı başarmıştır. İnsan doğasını tümüyle kendi kendini yaratan özün üstüne yerleştiren Sartre’ın temelini attığı birey kimliği bugün Avrupa toplumlarının normlarından birisi haline gelmiştir.

6. Nietzsche – Trajedyanın Doğuşu

Nietzsche tüm akademik çalışmalarını ve felsefi görüşlerinin temeli olan Apollon/Dionysos ayrımını bu kitapta açıklamıştır. Bu kitapla birlikte ortaya konulan bu ikilik müzikten edebiyata, tarihten sosyolojiye bir konuda bir şeyi anlamak için uygulanabilir olmuştur. Ayrıca, kitabın Nietzsche’nin doktora tezi olması da onu daha değerli kılmaktadır.

7. Simone De Beauvoir – İkinci Cinsiyet

Feminist düşüncenin temel kaynaklarından olan İkinci Cins; 1949 yılında yazılmış ve yüzlerce dile çevrilmiştir. Kadının yaşadığı sorunları evrensel ölçütte tartışan ve sınıf, sınır, kısıt tanımadan irdeleyen iki ciltlik hacimli eser bugün hâlâ eşsiz değerini korumaktadır.

8. Arthur Schopenhauer – İsteme ve Tasarım Olarak Dünya

Arthur Schopenhauer’in ilk kez 1818’te yayınlanan eseri yazarı tarafından iki kere okunması tavsiye edilmiştir. Dünyayı  ve dünyayı algılama biçimimiz olan bilimi; kadim insanlık hatırası olan bilgelikle karşılaştıran ve Schopenhauer felsefesinin temelinin atıldığı eser; kendisinden önce yazılmış felsefi metinleri de irdelemesiyle tümden bir düşüncenin felsefî bakiyesini almaktadır.

9. Richard Dawkins – Gen Bencildir

Evrim Biyoloğu Richard Dawkins’in en önemli kitabı 1976’da yayınlanan “Gen Bencildir”dir. Evrim Teorisini genler üzerinden anlatan oldukça çarpıcı bir kitaptır. Kitabın büyük başarısı, her kesimden okuyucuya hitap etmesidir. Sadece genlerin yaşam biçimlerini değil yaşımı anlamlı kılan, örneğin bilinç gibi, anlaması daha güç olan kavramları da kendi dinamiğinde açıklamayı başaran kitap onlarca dilde milyonlarca satmıştır.

10. Charles Darwin – Türlerin Kökeni

Evrimsel biyolojinin temel kitabıdır. Charles Darwin tarafından yazılan kitapta günümüzde hala birçokları tarafından kabul edilmesi imkansız görülen temel bilimsel veriler ilk kez ortaya atılmıştır. Eser, 1830’lar boyunca Darwin’in yaptığı keşif gezilerinde elde ettiği verilerle meydana gelmiştir. Yalnızca bilimsel erki nedeniyle değil edebi gücü ve akli değeri nedeniyle de okunmaya değerdir.

11. Einstein – İzafiyet Teorisi: Görelilik Kuramı

Bu kitap, dünyada adı en çok bilinen fizikçi Einstein’in, bu üne sahip olmasına yol açan kuram ve görüşlerini kendi dilinden ve kendi deyimiyle “bir lise mezununun anlayabileceği” bir düzeyde okuyucuya sunmaktadır.

12. Carl Sagan – Kozmik Bağlantı

Astrofizikçi, yazar ve düşünür Carl Sagan bilincimizi değiştirmeye ve insan aklının evreni algılama biçimini değiştirmeye yazdıkları, gösterdikleri ve insanları yönlendirmesiyle başarmıştı. Sagan, bu kitabında popüler yazının düştüğü düzeysizlikten ayrıksı olarak bilimsel bir bağlamda evrendeki var olabilecek “dünyadışı” varlıklarla olası bağlantıları tartışmıştır.

13. Stephen Hawking – Zamanın Kısa Tarih

1988’de kaleme alınan bu kitap, yazıldığı döneme kadar zaman ve uzayla ilgili insanlığın ulaştığı bilinç yükselişini özetler. Ayrıca, Stephen Hawking’in başucu eseri “Zamanın Kısa Tarihi” bir fizik kitabının bestseller olabileceğini kanıtlamıştır.

14. Josef Breuer ve Sigmund Freud – Histeri Üzerine Çalışmalar

Sigmund Freud ve Josef Bruer’in birlikte kaleme aldıkları çalışmaları psikanaliz tekniğini ilk kez açıklamış bilimsel kitaptır. 1895’te yayınlanan kitap; insan doğası üzerine bildiklerini tartışmaya açmıştır. Studien über Hysterie’de ilk kez ortaya atılan psikanaliz tekniği sonucunda bugün vazgeçilmez bir iyileştirme aracı olarak kabul edilmiştir.

15. Benjamin Spock – Bebek Bakımı ve Çocuk Eğitimi

Otuzdan fazla dile çevrilen ve milyonlarca satan bu çarpıcı bu kitap modern dönemlerin çocuk büyütme üzerine ilk ve en çok okunan bilimsel tekniğini geliştirmiştir. Spock’un sıra dışı yaklaşımıyla ebeveynlerin davranış hataları gözler önüne serilmiş ve sonrasında çocuk eğitimi bir daha geri dönülmemek üzere değiştirilmiştir.

16. John Maynard Keynes – İstihdam, Faiz ve Paranın Genel Teorisi

1936 yılında ilk kez yayınlanan eser modern makro ekonominin temellerini atmıştır. Keynes’in adını bir ekonomi teorisiyle anılacak kadar yaygınlaştıran genel teorisi 20. yüzyılın en etkili bilimsel teorilerinden birisi olarak değerlendirilmektedir. İnsan davranışlarının ekonomik karşılığını anlamlandırmaya çalışan ve oldukça geniş bir yankı uyandıran kitap; günümüzde hala okunmaya ve şaşkınlıkla tartışılmaya devam ediyor.

17. Karl Marx – Kapital

Yazıldığı günden bu yana politik gündemin ve kamuoyu tartışmalarının odağında olan kitap; Kapitalist sistemin emek sömürüsünü tespit ediyor ve artı değer teorisini ilk kez ortaya atıyor. Modern işçi hareketinin kültürel, entelektüel ve bilimsel dayanağını atmış olan Das Kapital; o güne kadar bilinen ekonomik görüşleri Marx’ın eşsiz bilimsel yetkinliği ve dramatik eleştirel gücüyle silkelemiş ve dünya tarihinin görebildiği en politize bilimsel teoriyi ortaya atmıştır.

18. Adam Smith – Ulusların Zenginliği

On sekizinci yüzyılın en önemli düşünürlerinden Adam Smith‘in bu kitabı klasik iktisat teorisinin başucu kitabıdır. Yazıldığı dönemde eşine az rastlanır bir biçimde akademi çevrelerinin derin bir saygısını kazan kitap; oldukça iyi satış rakamlarına da ulaşmasıyla haklı bir popülariteye de ulaşmıştır. Bugün ekonomi biliminde edindiği etkisini genişleyen toplumsal düzleminde sürdüren eser bir çok dile çevrilmiş çok yönlü bir klasiktir.

19. Claude Lévi-Strauss –  Hüzünlü Dönenceler

Fransız bilim insanı Claude Lévi-Strauss tek başına antropolojinin ve yapısalcılığın kurucusu olarak anılır. Yayınlanır yayınlanmaz büyük olay kopartan kitap 1955’ten sonra antropoloji yanı sıra birçok disiplinde de kendi yansımalarını meydana getirmiştir.

20. Noam Chomksy – Syntactic Structures

Çağımızın en önde gelen düşünürlerinden Noam Chomksy esasen bir dilbilimcidir. Yüz kadar kitabın yazarı olan Chomksy’nin ilk kitabı doktora tezinin de dayandığı dillerin yapısına dair çalışmasıdır. Dünya dillerinin gelişimini anlatan kitabı ilk kez 1957’de yayınlanmıştır. Chomksy’nin kendine has eşsiz yazı biçemi, yazı dilindeki yetkinliği ve muhteşem entelektüel arka planıyla renklenen eser; günümüzde hala basılmakta ve bilimsel çevresinin de ötesinde dünyamızı etkilemeyi sürdürmektedir.

Elbette daha bir çok bilimsel kitap var buraya dahil edilmesi gereken, yazımızı daha fazla uzatmamak için o kitapları da başka bir yazımızda tanıtalım sizlere. Bilim ile kalmanız dileğimizle. Yazımızın devamında göz atmak isterseniz: Bilmeniz Gereken Devrim Niteliğinde 10 Bilimsel Teori

Matematiksel

Sibel Çağlar

Merhabalar. Matematik öğretmeni olarak başladığım hayatıma 2016 yılında kurduğum matematiksel.org web sitesinde içerikler üreterek devam ediyorum. Matematiğin aydınlık yüzünü paylaşıyorum. Amacım matematiğin hayattan kopuk olmadığını kanıtlamaktı. Devamında ekip arkadaşlarımın da dahil olması ile kocaman bir aile olduk. Amacımıza da kısmen ulaştık. Yolumuz daha uzun ama kesinlikle çok keyifli.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu