Dünyanın en zeki insanı kimdi? Elbette pek çok değerli yarışmacı var. Bugün “Einstein”ın adı dehayla eş anlamlıdır. Kimileri Stephen Hawking’i önerecektir. Edebiyatı ve müziğe ilgi duyanlar William Shakespeare veya Ludwig van Beethoven’ı da önerebilir. Tarihçiler ise genellikle Benjamin Franklin’i tavsiye eder.
Aslına bakılırsa dünyanın en zeki insanını kimdir? sorusuna bir cevap vermek kolay değildir. Bunun en temel nedeni günümüzde bir çok kişinin akıllı ve zeki kelimelerini eş anlamlı düşünmesidir. Akıllı insan genellikle çalışma ve öğrenme yoluyla zihnini geliştiren bir kişiyi tanımlamak için kullanılmaktadır. Ancak zeki insan dediğimiz zaman doğuştan belli bir zihinsel kapasiteye sahip olan ve daha kolay öğrenen kişileri kast edersiz.
Diğer bir deyişle, insan çaba harcayarak akıllı olur, zeka ise insanın yapısının doğal bir parçasıdır. Zeki insan kısa sürede ne yapması gerektiğini bulur, akıllı insan zaten bir yerde okumuş, görmüş, karşılaşmış ya da çalışmıştır. Yani zeki olmak bir durum, akıllı olmak ise bir eylemdir.
Zeki olmaktan bahsettiğimiz zamanlarda akla zekanın nasıl ölçüleceği sorusu da gelir. Zeki olmak genellikle kişinin IQ’sunun (zeka düzeyi) yüksek olmasıyla eşdeğer kabul edilmektedir. Ancak zekanın gerçekte ne olduğu konusunda psikologlar, sinir bilimcileri ve yapay zeka uzmanları arasında devam eden bir tartışma vardır. Sonucunda IQ testleri, matematiksel yetenek ve mantıksal akıl yürütme gibi belirli bilişsel beceriler için iyi belirteçler olsalar bile, birinin genel zekasını tahmin etmede yeterli değildir.
Dünyanın En Zeki İnsanı Olmaya Adaylar Kimlerdir?
Bu ön bilgiler eşliğinde “dünyanın en zeki insanı kimdir?” sorusunun cevabına geçebiliriz. Aşağıdaki liste kesinlikle tam kapsamlı değildir. Bunu unutmayalım. Ayrıca IQ testi 1900’lerin başında geliştirilmiştir. Bu nedenle geçmişe dönük kişilerin IQ’ları yapılan bazı çalışmalar sayesinde hesaplanmıştır. Şimdi başlayalım.
William Siddis (1898 -1944)
Söylenenlere göre IQ’su 250-300 arasında, hatta belki daha da fazla olan, Amerikalı bir dâhiydi. Kanıtlanmamış olmasına rağmen kendisi dünyanın en zeki insanı olarak anılmaktadır. Üstün bir matematik yeteneğine sahip olan Siddis, üç yaşına geldiğinde okumayı öğrenmişti, ve altı yaşında Harvard Üniversitesi’nde matematik derslerine katılmaya başladı. 1914 yılında Harvard’a resmi olarak kabul edilen en genç öğrenci oldu.
Kaynaklara göre en az 25 dil konuşabiliyordu. Bir MIT profesörü, onun 20. yüzyılın en iyi matematikçisi olacağını söylemişti. Ancak bu beklentilerin hiçbirini karşılayamayacaktı. 46 yaşında beş parasız bir memur olarak öldü.
Judit Polgar (1976-…)
Judit Polgár, Macar satranç dünyasının en ünlü ve başarılı oyuncularından biri olarak bilinmektedir. Kardeşleri Susan Polgár ve Sofia Polgár da kendisi gibi ünlü satranç oyuncularıdır ve bu üç kız kardeş, Polgár Kardeşler olarak tanınır. Özellikle, dünya şampiyonu olan Garry Kasparov ile 2002 yılında oynadığı maç büyük ilgi çekti ve Polgár, Kasparov’u yenen ilk kadın oyuncu olarak tarihe geçti. IQ’su 170 olarak kaydedilmiştir. Satrançta kadınların öncüsüdür ve gelmiş geçmiş en büyük satranç oyuncularından biridir.
Philip Emeagwali (1954-…)
Philip Emeagwali, Nijerya doğumlu bir mühendis, matematikçi, bilgisayar bilimcisi ve jeologdur. IQ’su 190 olarak kaydedilmiştir ve gelmiş geçmiş en iyi Afrikalı bilim insanı kabul edilmektedir. Nijerya-Biafran Savaşı nedeniyle 13 yaşında okulu bırakmış ve kendi çabaları ile gelişimini sürdürmüştür. Çeşitli üniversitelerden üç yüksek lisans derecesine sahiptir. Ayrıca, Philip Emeagwali’nin çalışmaları birçok ödül kazanmıştır. Bu ödüller arasında Gordon Bell Ödülü ve Cray Ödülü gibi prestijli bilgisayar bilimi ödülleri bulunmaktadır. Kendisine “Afrika’nın Bill Gates’i” de denir.
Terence Tao (1975-…)
Dünyanın en zeki insanı olmaya aday bir başka isim olan Terence Tao, matematik alanına yaptığı muazzam katkılarla tanınan Avustralyalı-Amerikalı bir matematikçidir. 21. Yüzyılın en etkili matematikçileri listesine göz attığınız zaman ilk sıralarda onun adı gözünüze çarpacaktır. Kendisi günümüzde bir çok matematikçi tarafından “Matematiğin Mozart’ı” olarak da adlandırılmaktadır.
3,5 yaşında okula başlaması uygun görülse de sosyal olarak buna hazır olmadığı için 5 yaşında okula başladı. Terence sekiz yaşındayken Adelaide’deki Blackwood Lisesi’ne gitti. 11 yaşına geldiğinde Terence, Flinders Üniversitesi’ndeki derslere de gidiyordu. Doktorasını 20 yaşında aldı. Ayrıca kendisi 2006 yılında Fields Madalyası’nı kazandı. IQ puanı 220-230 aralığındadır. Şu anda UCLA’da matematik profesörüdür.
Ainan Celeste Cawley (1999-…)
Ainan Celeste Cawley, Singapurlu bir dahidir. Cawley ilk halka açık dersini altı yaşında verdi. 8 yaşına geldiğinde, Singapur Politeknik’te (Singapur’da bir yüksek öğrenim kurumu) Kimya dersleri aldı. 9 yaşında pi sayısını 521 ondalık basamağa kadar okuyabiliyordu ve periyodik tabloyu hatırlayabiliyordu. IQ’su 263 olarak hesaplanmıştır. Kendisi şu anda kimya alanında çalışmalarına devam etmektedir.
Gary Kasparov (1963-…)
Garry Kasparov, 1985’te dünya satranç şampiyonu unvanını elde ederek tarihe geçti. Bu unvanı elde ettiğinde sadece 22 yaşındaydı ve tarihteki en genç dünya satranç şampiyonu oldu. IQ’su 193 ölçülmüştür. Kasparov, 1985’ten 2000’e kadar dünya satranç şampiyonu olarak ününü korudu. Kasparov, IBM’in Deep Blue adlı bilgisayarına karşı oynadığı ünlü satranç maçlarıyla da tanınır. 1996 yılında Deep Blue’ya karşı kazanmış, ancak 1997’de bu bilgisayar tarafından mağlup edilmiştir.
Srinivasa Ramanujan (1887-1920)
Ramanujan herhangi bir matematik eğitimi almamasına rağmen sayılar teorisi, sürekli kesirler ve sonsuz seriler gibi alanlarda büyük katkılarda bulunan Hintli bir matematikçiydi. On bir yaşındayken üniversite düzeyinde matematik bilgisine sahipti ve matematik teoremleri geliştirmeye başlamıştı. İlgi alanı daha çok geometri ve sonsuz seriler üzerine yoğunlaşmıştı. Ramanujan on beş yaşındayken, kübik bir denklemin nasıl çözüleceğini gösterdi. İkinci dereceden denklemleri çözmek için kendi tekniğini geliştirdi. Tahmini IQ’su 185’ti.
Christopher Michael Langan ( 1952-…)
Dünyanın en zeki insanı olmaya aday olan kişiler kimi zaman hiç beklemediğiniz bir kariyere de sahip olabilir. Christopher Michael Langan bu kişilerden birisidir. Kendisi altı aylıkken konuşabiliyor, üç yaşında okuyabiliyordu. 12 yaşına geldiğinde, devlet okulunun kendisine öğretebileceği her şeyi öğrenmiş ve bağımsız çalışmaya zaman ayırmaya başlamıştı. Ancak çok geçmeden, dünyadaki en zeki olduğu iddia edilen kişi için zekanın her zaman gerçek hayatta başarıya dönüşmediğini anlayacaktı.
Langan inşaat işçisi, orman hizmetinde itfaiyeci, fitness eğitmeni ve fedai olarak hayatını kazandı. Boş zamanlarında bir “her şeyin teorisi” geliştirerek evrenin sırlarını çözmeye çalıştı. Kendisinin IQ puanının 195-210 aralığında olduğu tahmin ediliyor.
Hypatia (370-415)
Yunan astronom, filozof ve matematikçi. Hypatia’nın babası olan filozof ve matematikçi Theon’un İskenderiye’deki Mouseion adlı prestijli üniversitenin yöneticisiydi. Hayatı boyunca pek çok matematiksel çalışmayı düzenlemişti. Bunlardan en önemlisi Öklid’in çalışmalarıydı. Bilinen ilk kadın matematikçidir ve IQ’sunun 170-190 arasında olduğu tahmin edilmektedir. Büyücülükle suçlanmış ve bir grup Hristiyan tarafından vahşice öldürülmüştür.
İbni Sina (980 – 1037)
Batıda adının İbranice tercümesi ile Avicenna olarak bilinen İbni Sina, İslam’ın Altın Çağı’nın en etkili düşünürlerinden biridir. Biz kendisini hekim olarak tanısak da felsefi düşünceleri birçok erken dönem Avrupalı akademisyeni etkilemiştir. Felsefe, tıp, astronomi, simya, mantık, matematik, fizik, psikoloji ve diğer konularda yazılar yazdı. Özellikle Aristoteles felsefesi üzerine yaptığı çalışmalarla ve Orta Çağ üniversitelerinde standart hale gelen tıp kitaplarıyla (“Tıp Kanunu” gibi) tanınır. IQ’sunun 180 civarında olduğu düşünülüyor.
Galileo Galilei (1564-1642)
Astronomiden fiziğe, matematik ve felsefeye kadar çeşitli alanlarda önemli katkılarda bulunan, tüm zamanların çığır açan bilimsel kahramanlarından biriydi. Dünya’nın Güneş etrafında döndüğünü söylediği için Roma engizisyonu tarafından kafir diye damgalanmıştır. IQ’su 180-200 aralığındadır.
Nikola Tesla (1856-1943)
Nikola Tesla etrafınıza baktığınızda karşılaşacağınız, modern hayatı modern yapan birçok unsurdan bir şekilde sorumludur. Alternatif akım, Tesla bobini, akıllı telefon, drone ve diğer teknolojilerde kullandığımız telsiz enerji aktarımı en iyi bilinen icatlarıdır. Tahmini IQ’su 195’tir.
Albert Einstein (1879-1955)
Çoğu insan için böyle bir listeye açık bir aday olan Alman-Yahudi teorik fizikçiydi. Muhtemelen şimdiye kadar yaşamış en ünlü bilim adamı olan Einstein, genel görelilik teorisini geliştirdi, 1921 Nobel Fizik Ödülü’nü aldı ve kendi alanında devrim niteliğinde bir etki yarattı. IQ’sunun 160-190 arasında olduğu tahmin ediliyordu.
Christopher Hirata ( 1982-…)
Christopher Hirata, Amerikalı bir astrofizikçi ve kozmologdur. Matematik ve fizik konularındaki olağanüstü yetenekleri nedeniyle çocuk yaşta dikkat çekti. On yaşındayken Kaliforniya Üniversitesi, Los Angeles’ta (UCLA) lisans düzeyinde derslere katılmaya başladı. Hirata, lisans eğitimini 2000 yılında Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nde (Caltech) tamamladı. Daha sonra doktora çalışmalarına Princeton Üniversitesi’nde devam etti ve 2005 yılında doktorasını tamamladı. IQ’su 225 olarak ölçülmüştür.
Kim Ung-Yong ( 1963- …)
Dünyanın en zeki insanlarından biri olan Kim Ung Yong kimilerine göre, başarısız bir dâhidir. Kimilerine göre de ilham verici ve yaşantısından ders alınası bir karakterdir.
Henüz 6 aylıkken konuşmaya başladı. Ancak, hiç kimse zekasının nasıl gelişeceğini hayal edemezdi. Kim bir yaşında iken hem Kore alfabesinde hem de 1.000’den fazla Çince karakterde ustalaştı. Üç yaşında karmaşık matematik problemlerini çözüyordu. Ayrıca – ailesinin yardımıyla – hem İngilizce hem de Almanca olarak 247 sayfalık bir deneme, kaligrafi ve illüstrasyon kitabı yayınladı!
Kim, beş yaşındayken Japonya’da Fuji Televizyonuna çıktı ve diferansiyel denklemleri çözerek izleyiciyi şok etti. Kim Ung Yong’un olağanüstü zekasını fark eden uzay ajansı NASA onu yetiştirmek için kendi bünyesine dahil etti. Takdir edilmediğini, değer verilmediğini ve mutsuz olduğunu hisseden Kim, 1978’de Güney Kore’ye dönmeye ve okulunu bitirmeye karar verdi. Kim’in NASA’dan ayrılması bir çok kişi tarafından yeteneklerinin boşa gitmesi olarak kabul edilmektedir. Ancak yine de kendisi hayatından oldukça mutlu gözüküyor.
Dünyanın En Zeki İnsanı Marilyn vos Savant ( 1946-)
Marilyn vos Savant’ı bir köşe yazarı, iş kadını, oyun yazarı biçiminde size tanıtabiliriz. Ancak aslına bakarsanız onu asıl ünlü yapan şey beynidir. Size şu anda dünyanın en zeki insanını sorsak aklınıza çok farklı isimler gelecektir. Ancak Guinness Rekorlar Kitabı’na göre Marilyn vos Savant, şimdiye kadar kaydedilen en yüksek IQ’ya sahip. En sık kullanılan IQ testlerinden biri olan Stanford-Binet testinde aldığı 228 puan onun 1986 yılında “dünyadaki en yüksek IQ’ya sahip insan” olarak Guinness Rekorlar Kitabına girmesine neden olacaktı.
Gelmiş Geçmiş En Zeki İnsan Sir Isaac Newton (1642-1726)
Tüm zamanların en ünlü ve etkili bilim adamlarından biri olan Newton‘un tahmini IQ’su 193’tü. Newton’un en büyük ve en etkili eseri evrensel yerçekimi teorisiydi. Evrendeki her parçacığın yerçekimi kuvvetiyle birbirini çektiğini söyledi. Kulağa basit gelse de, bu çalışmanın sonuçları tüm evrenin daha iyi anlaşılmasını sağladı. Newton, evrensel yerçekimi teorisini 1666’da sadece 23 yaşındayken yazdı. Sonrasında daha geniş bir çalışma olan Philosophiae Naturalis Principia Mathematica’da (Doğa Felsefesinin Matematiksel İlkeleri) yapıt üç temel hareket yasasını ve evrensel çekim yasasını ortaya koydu.
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- 24 of the smartest people who ever lived; Yayınlanma tarihi: 18 Ekim 2016. Bağlantı: http://bigthink.com/
- Who was the smartest person in the world? Yayınlanma tarihi: 6 Ekim 2023. Bağlantı: https://bigthink.com/the-past/smartest-person-world-isaac-newton/
Matematiksel
